Шуши мирев вәԯупсы - Жизнь хантыйского народа

Сўмӑтвоша ӊх­мємн хӑнты нє Елена Курикова пиӆа вә­таӊа йисум. Ӆўв 29 оӆ мӑр вошӑӊ мира пєӊкӑт лекщитман рәпитӆ. Вәйтан­тыйӆ­мємн вәӆупсэӆ па рәпатаеӆ оӆӑӊӑн путӑртӑс.

Елена Вениаминовна Сўмӑтвошн сєма питӑс па єнмӑс. Ӑӊкеӆ – Зинаида Прокопьевна Курикова (Яврова) – Пәкӑр кәртӑӊ нєӊа вәс. Ӆўв ӑӊ­кеӆ Ульяна Григорьевна Туева вәӆупсэӆ мӑр Пә­кӑр кәртӑн вәс, хӑнты мир йис вєрӑт па вәӆуп­сы тәса вәӆӆэ.

Тәняӆ Поӆнавӑт кәрта ӊхмємн рўтьщӑты хӑтӆӑн кўлупн вәсум. Щи хӑтӆӑн щӑта «Сорнеӊ ёш» тӑхия кәртӑӊ имет ӑктӑщӆӑт. Щит Светлана Николаевна Сайнахова тәӆ. Щӑта ма ар ими пиӆа путӑртсум, щи кўтн Лариса Николаевна Шилова пиӆа, ин ӆўв оӆӊеӆн хӑншӆум.

Тӑм рўщ ими – Поӆ­навӑт кәртӑӊ ими, тӑта Ас нопӑтты тыӆӑщ 26-мит хӑтӆӑн 1959-мит оӆн сєма питӑс па єнмӑс. Ащеӆ пәщтайн монтёр хәя вәс, ӑӊкеӆ хӑтӆ мӑр ай няврємӑт тӑйты хотн па интернатн эвет-пухӑт вантман тӑта рәпитӑс.

Лыпӑт хойты тыӆӑщ 27-мит хӑтӆӑн Россия мўвев хўваттыйн воспитателят мӑӊхӑтӆ постӑӆы, щирн интӑм ма няврємӑт хӑтӆ мӑр тӑйты нє Надежда Гулиева оӆӑӊӑн хӑншты ӆӑӊхаӆум. 

Надежда Алексеевна 22 оӆ мӑр Сўмӑт­вошн воспитателя рәпитӆ. Рәпатаеӆ оӆӑӊӑн ӆўв щиты путӑртӑс:

Тӑм ӆўӊӑн мўӊ редакциева Ломбовож кәрт эвӑӆт вухаӆь хә Валерий Владимирович Хозумов мойӊа юхтыӆӑс. Ма ӆўв пиӆэӆа путӑртмємн вәӆупсэӆ оӆӑӊӑн иньщӑссум.

Тӑм товийн Москва хон воша ӊхмємн ма хӑнты нє Нина Семёновна Жукова пиӆа вәтаӊа йисум. Ӆўв «Сокровища Севера» ванӆтупсыя Владислав пухӆ пиӆа юхтӑс. Ӆўвеӆа арсыр мирӑт йис вәӆупсы, культура, ясӑӊӆаӆ оӆӑӊӑн уша павӑтты әмӑщ вәс.

Ӑӊкєм вән опращӆ хәнты вәӆум пурайн Самарово вош пєлӑк эвӑӆт Сўмӑтвош мўва Шохан кәрта юхтӑс. Ӆўв ӆўӊ пура вўш эвӑӆт сўс вәнты кеӆн хопӑт таӆман рәпитӑс. Ӆўв рәт мўвӑӆ – щит Вән Аӊкӆум кәрт, опращ нємӆ – Яков Картыков, остяка вәс. 

Аӊкаӊкев ястӑс, ӆўв Ошъяк икия аӆь­щӑсы, Сўмӑтвош мўва юхӑтмаӆн тӑта щи хӑщӑс. Яков Картыков эвӑӆт ма ӑӊкєм рәтӆ оӆӊитӑс, щит ӆўв ащеӆ рәт мӑнӑс. Яков Картыков Шохан кәрт икиӆы хӑщум тащӑӊ ими имия вўсӆэ. Ӆўв ӑнтәма вум икеӆ опращнємӆ вўс­ӆэ, щирн Яков Новьюхов хӑншаньщты питӑс. 

Юлия Кузьмовна Миляхова (опращ нєм Макарова) 1964-мит оӆ вәйт ӆор тыӆӑщ 25-мит хӑтӆӑн Сўмӑтвош район Тэк кәртӑн сєма питӑс. Щит пӑта тӑм ванӑн ӆўв 60 оӆа вум вєр пӑта мӑӊхӑтӆ постӑс. 

Вәйт ӆор тыӆӑщн 30-мит хӑтӆӑн Ёмвошн «Торум Маа» музей хотн ванӆтупсы пўншса. Щит «Народный мастер России» нєм тӑйты хә Николай Тасьманов 50 оӆа вмаӆ пӑта. Ванӆтупсы пўншум тӑхийн ӆўв вєрум пурмӑсӆаӆ ванӆтӑсыйт, щӑӆта па хўв мӑр ӆўв вәӆупсы пӑнтӑӆ оӆӑӊӑн путӑр мӑнӑс.

«Торум Маа» тӑхи кәща ими Людмила Алфёрова м вўща ясӑӊ тӑм хӑннє­хәя лупӑс: 

Ӆўӊ пура оӆӊитумн мўӊ хӑнты па вухаӆь газетайӊӑн ӆэщӑтты хотэва рәт ясӑӊ тәса вәты вәнӆата вум вухаӆь имие Раиса Павловна Хозумова ӆуӊтыӆӑс. Раиса Павловна ар оӆ мӑр Сўмӑтвош район Саранпауль кәрт ӑшколайн няврємӑт вухаӆь ясӑӊа вәнӆтыӆӑс. Щи тумпи учебникӑт па па сыр-сыр мосты нєпекӑт рәт ясӑӊ вәнӆтӑты щира ӆэщӑтӑс. Вантэ, вухаӆь ясӑӊ ӆўв айтєӆн ма тӑйӆӑӆэ па вәӆупсы хў­ват рәт ясӑӊ пиӆа шәшӆ. 

Вәйт ӆор тыӆӑщн 23-мит хӑтӆӑн ӆапӑтъяӊ оӆа йиӆ, хән сєма питӑс Ольга Александровна Кравченко (Молданова). Ин ӆўв хўв пӑнта питман вәӆ. Тәп нумӑсӆаӆ па вєрӆаӆ айӆат ёхн тӑка катӑӆман тӑйӆайт.