Щимӑщ әмӑщ па хурамӑӊ ясӊӑт хәӆсум ма, хән Пуӆӊавӑт вошн Ямал мўвн округ шуши мир культура хотн «Нӛрум мўв ӆыӆ» мўвтєӆ мирӑт мӑӊхӑтӑӆн рәпатам щирн тәняӆ ӆўӊӑн айкеӆӑт ӑкӑттыя ӊхсум. Щи пурайн ма арсыр хӑннєхуятӑт пиӆа вәйтантыйӆсум па путрємӑсум. Ӆыв кўтєӆн мӑнєма Дарья Ивановна Озелова-Чугаевская ӆикмӑс.

Тӑм йисӑӊа-нәптӑӊа вум хӑнты нє вә­ӆупсы хўватн сыр-сыр ӆўӊтарӑт па ущхўӆь пут­рӑт айӆат пухӑт-эвет пӑта хӑншӑс. Восяхово кәр­тӑӆн Ӆорвош районӑӆн вәӆмаӆн ӑшколайн рәпи­тӑс па мєт ай классӑта питум ай няврє­миет вәнӆ­тӑс. Щит, вантэ, шєӊк щух­ӆӑсӑӊ, ӆавӑртӑӊ рәпата. Ӆўв хӑнты пушхиет пиӆа ищи кўрумн и ясӑӊа па и вєра юхтӑс. Вантэ, шєӊк әмӑщ па тәс ариет па пут­рӑт няврємӑт оӆӑӊӑн хӑн­шӑс па ӛхӑт щитӑт ӆўвеӆа рәпитты пураяӆн арсыр унтас вєрсӑт.
Щи киньща Пуӆӊавӑт вошн округ шуши мир культура хот пўӊӑӆн нє­масыя Дарья Ивановна пиӆа путрємӑсум па хӑн­шум ӆўӊтарӆаӆ оӆӑӊӑн иньщӑссєм.

Дарья Ивановна, еша нӑӊ оӆӊенӑн мӑтты айкеӆ вєра па хән айӆат пухӑт па эвет пӑта ӆўӊтарӑт па сыр-сыр хурамӑӊ арӑт-путрӑт хӑнштыя питсӑн?

 Ма иса вәӆты-хоӆты щи­рємн ай няврємӑт пӑта киникайт хӑншты нєӊа ӆўӊӑтсыюм. Вантэ, вәӆуп­сєм хўватн арат­тєӆн иса нивӑӆ сыр-сыр хура­мӑӊ киника нємасыя хӑнш­сум. Тӑм йисӑтн щи арӑӊ-путрӑӊ нєпекӆам тӑӆаӊ­тєӆн 40-кєм оӆа щи йисӑт. Ин щиты лупты вўтьщӑ­ӆум, хуты щи киникайт унтасн мкєм арат мўӊ хӑнты няврємӆўв мєт ай классӑтн ӑшкола хуща вәнӆтӑсыйт. 
Советской лащ оӆӑтн, вантэ, тӑмиты хән, вєр вәс. Щи пурайн ӆєваса нӑӊ па нємуӆты хӑншты ӑн па вєритсӑн. Щи оӆӑтн ма рўщ поэтӑт хӑншум стихӑт па пура-пурайн рәт мирєм хӑнты ясӑӊа тулмащтӑсум. Итәх оӆн, йиӆпа вєрум киникам єсӑӆты пурайн, литература щирн рецензия нєпекӑт мӑнєм Роман Прокопье­вич Ругин па Прокопий Ермолаевич Салтыков иса щи хӑншсӑӊӑн.
Имуӆты ишн хуӆна Еремей Айпин ищиты мӑнєма щимӑщ нєпекӑт ӆэщӑтӑс.

Муйсӑр мєт нӑӊ сӑмена рӑхты па мєт мосты киника нӑӊ тӑмхӑтӆ тӑйӆӑн?

Ма щирємн, щит щимӑщ «Ӆыӆӑӊ ясӑӊ» нєм тӑйты киникам. Мосӆ лупты, хуты ма щимӑщ ӆыӆӑӊ ясӊӑт пиӆа иса айтєӆн рәпиттыя вўянтсум. Хән мєт оӆӑӊ классєма юхӑт­сум па ӑшколайн вәнӆ­тыйӆтыя питсум. Щи йисн, вантэ, мўӊ хущева шєӊк ар хӑнты няврєм ма пи­ӆєма вәнӆтыйӆты юхтӑс. Па лыв эвӑӆтэӆа тәп ма мсыева рўщ ясӑӊӑн пут­рємӑтыя хошсум. Ӛхӑт­шӑк няврємӑт вәнӆтӑты нєӊа йисум. Щӑӆта ищи мєт оӆӑӊ класс мӑнєма мӑсы. Щи киньща ма хущєма юхтум хәӆумъяӊ муӆтас пух па эви иса тәп хӑнты ясӊӑӊӑт вәсӑт па рўщ ясӑӊӑн ӑн хошсӑт. Кәща ёхӆўв мӑнєма щиты нёхумсӑт: «Муй иты ӆӑӊхаӆӑн, щиты ӆыв пиӆэӆа рәпита?» Вантэ, щи оӆӑтн нємуӆты тўӊ­щи­рӑӊа хӑнты ясӑӊӑн хӑн­шум киникайт ӑн па вәсӑт. Нәмӑстємн, а муй вєрты, муй щирн мӑнєма еӆӆы щимӑщ няврємӑт пиӆа рәпитты? Щи оӆӑтн ма, вантэ, веӆщи питсум арсыр ай ӆўӊтариет па ариет хӑнты ясӑӊӑн тәса па хурамӑӊа хӑншты. Щитӑт тумпийн рўщ поэт­ӑт хӑншум стихӑт па рәт ясӊєма мсыева тул­мащ­тӑсум. Тәп щи утӆам ун­тасн ма мєт ай няврє­миет пиӆа и ясӑӊа-путра юхӑтсум. Ӆывеӆа әмӑщ вәс ма ӆўӊтарӆам вәнӆ­тӑты па ай путӑрӆам ӆўӊӑтты.
Щи щирн, рәт ясӑӊӑн хӑншум утӆамн шєӊк вән унтасн тўӊщирӑӊа вєрсыюм. 

Дарья Ивановна, муӆты сырыя хӑншум ӆўӊтарӆӑн тӑта айӆта ӆўӊта-сӑры?

 Ин, айӆтыева-са, тәп еша нәмӑӆмӑӆум, муй нӑӊена ин ӆўӊӑттыя вєритӆум, ма «Мосты аканим» ӆўӊӑтӆєм:
–Мет ма мосты 
аканием, 
Васы ох эӆты верса,
Аӊкем мойӆом ёнтотые
Карты сэвна сэвса …

Щӑӆта кимит ӆўӊтарєм па ин тӑта нӑӊена нєма­сыя сопӑсӆӑсєм па луп­ӆєм, щитєм па щимӑщ хурамӑӊ па ущхўӆь нємн ма катра пурайн щи ӆэщӑтсєм:

–Ермак ернас 
ёнтас эви,
Вурты ернас таиӆ ӆув.
Порха эсӆас 
мойпар паӆ,
Ята эсӆас шовар паӆ.
Сак ӆыт оваӆ 
аӆ воӆияӆ,
Вурты охсар 
куншкар тайӆ …

Щӑӆта па ӑӊкєм оӆӑӊӑн ищиты шєӊк м па әмӑщ ӆўӊтар ма сыры хӑншсум:

–Ешак ям аӊкие,
Наӊ манэм оӆтасан.
Ай вошнэ аӊкие,
Наӊ манэм нёхӑӆсан.
Ай вошнэ аӊкие, 
Ма, наӊ сам ӆэрен,
Ай вошнэ аӊкие,
Ма, наӊ вур ӆэрен …

Путӑр хӑншӑс: 
Владимир Енов